Co może być przyczyną rozwinięcia się zaćmy?
- eskpozycja na podczerwień (IR) lub promieniowanie rentgenowskie (promieniowanie X),
- przewlekłe oddziaływanie promieniowania ultrafioletowego (UV),
- powikłania urazu gałki ocznej,
- powikłania zapalenia błony naczyniowej oka,
- powikłania cukrzycy,
- skutki uboczne leczenia glikokortykoidami,
- proces starzenia się organizmu.
Zaćma – przebieg choroby
Zdrowa soczewka jest w pełni przejrzysta i przezroczysta. Daje jej to zdolność przepuszczania promieni słonecznych. Jeśli na soczewce pojawia się zmętnienie, zdolność ta zostaje do pewnego stopnia upośledzona. Do siatkówki dociera wtedy mniej światła. Przestajemy widzieć wyraźnie.
W początkowych stadiach choroby obraz wydaje się jedynie lekko zamglony (pacjenci skarżą się, że widzą wszystko jakby przez „brudną szybę”). W miarę upływu czasu ostrość wzroku stopniowo się pogarsza. Z procesem tym nie wiążą się żadne objawy bólowe.
Nieleczona zaćma może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku.
Zaćma – diagnostyka
Obecność zmętnień w soczewce (a także ich rozległość i lokalizację) można stwierdzić podczas badania okulistycznego.
Jeśli postępujące pogarszanie się wzroku zaczyna uniemożliwiać wykonywanie codziennych czynności, można zdecydować się na leczenie operacyjne, czyli chirurgiczne usunięcie zaćmy. W zabiegu tym stosuje się zazwyczaj znieczulenie miejscowe (z jednoczesnym dożylnym podaniem leku uspokajającego).
Po operacji jest zazwyczaj konieczna kilkutygodniowa kuracja antybiotykowa. Przez pewien czas należy też oszczędzać oczy i nie dźwigać ciężkich przedmiotów. Zabieg zazwyczaj pozwala na znaczącą poprawę wzroku (o ile z zaćmą nie są skorelowane inne patologiczne zmiany chorobowe, np. zwyrodnienia siatkówki).
Jak wygląda sama operacja usunięcia zaćmy? W zależności od przypadku, zabieg może mieć różny charakter.
- Fakoemulsyfikacja to metoda stosunkowo najmniej inwazyjna. W torebce soczewki wykonuje się niewielkie nacięcie. Następnie stosowane są fale ultradźwiękowe, które rozpuszczają twarde jądro zaćmy. Zmętniałe masy są usuwane poprzez odsysanie. Na koniec do oka pacjenta wszczepia się sztuczną soczewkę.
- Zabieg zewnątrztorebkowego usunięcia zaćmy także rozpoczyna się lekkim nacięciem torebki. Następnie lekarz przeprowadza usunięcie twardego jądra centralnego (w całości) i pozostałych miękkich części (w wielu małych fragmentach).
- Wewnątrztorebkowe usunięcie zaćmy wykonuje się dzisiaj bardzo rzadko. Polega ono na usunięciu zaćmy w całości.