W przypadku osób w podeszłym wieku pierwsze symptomy depresji można łatwo przeoczyć. Zaburzenia snu, osłabienie i problemy z koncentracją uznaje się często za typowe oznaki starzenia się. Wraz z biegiem lat podupadamy na zdrowiu – starsze osoby cierpią na różne schorzenia, często ze sobą powiązane. Przyczynia się to do wielu trudności diagnostycznych. Wynikające z depresji złe samopoczucie może zostać uznane za objaw innej choroby somatycznej.
Zanim zostanie postawiona właściwa diagnoza, osoba cierpiąca na depresję zazwyczaj długo stara się znaleźć pomoc u wielu specjalistów. Kolejne rozpoznania okazują się jednak błędne – lekarze szukają źródła problemu w różnych chorobach wewnętrznych. Nie stawiając pewnej diagnozy, przypisują leki, które nie pomagają. Staje się to przyczyną frustracji – chory czuje się pozostawiony samemu sobie.
Jest to o tyle groźne zjawisko, że nieleczona depresja starcza może okazać się bardzo niebezpieczna – w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do prób samobójczych. Warto pozostać czujnym i nie bagatelizować jej objawów.
Czym charakteryzuje się depresja u osób starszych?
- Chory szybko się męczy. Wykonanie każdej, najprostszej nawet czynności – takiej jak ubranie się, umycie, uczesanie – zaczyna sprawiać mu ogromną trudność. Prowadzi to do obniżenia codziennej aktywności, a nawet zaniedbania higieny osobistej.
- Częstym objawem depresji jest otępienie, apatia. Chory traci swoje dotychczasowe zainteresowania, nic nie sprawia mu radości.
- Trwałe uczucie przygnębienia, smutku czasem nie znajduje już ujścia we łzach. Chory jest odrętwiały, wydaje mu się, że nie odczuwa żadnych – ani pozytywnych, ani negatywnych – emocji. Towarzyszy temu często poczucia bliżej nieuzasadnionego niepokoju, lęku.
- Cierpiący na depresję, mimo poczucia samotności, zazwyczaj wycofuje się z kontaktów społecznych. Czasem wydaje się rozdrażniony, a nawet okazuje jawną niechęć do ludzi.
- Chory nie nawiązuje kontaktu wzrokowego z rozmówcą – jego wzrok pozostaje utkwiony w martwym punkcie. Twarz wydaje się zupełnie pozbawiona mimiki. Mówi cicho. Na pytania odpowiada niechętnie, monosylabami.
- Depresji towarzyszą także zazwyczaj zaburzenia rytmów okołodobowych. Chorzy skarżą się na bezsenność, trudności z zasypianiem. Jeśli już uda im się zasnąć, często budzą się po kilku godzinach – około trzeciej, piątej nad ranem. W innym wariancie zaburzenia snu mogą też objawiać się nadmierną sennością – zarówno w nocy, jak i w ciągu dnia.
- Symptomem depresji bywają także bóle różnego pochodzenia – np. głowy, narządów płciowych, mięśni barków, ramion. Charakterystyczne jest, że nie ustępują one mimo przyjmowanych leków.
Warto pozostać wyczulonym na te objawy. Jeśli chroniczne zmęczenie, bóle czy trudności z zasypianiem nie ustępują mimo prób wdrożenia odpowiedniego leczenia, mogą być one symptomem depresji. Im wcześniej postawiona zostanie właściwa diagnoza, tym większe będą szanse na udzielenie choremu właściwej pomocy. Pamiętajmy, że depresja to choroba, którą można i trzeba leczyć.