Błędnik odpowiedzialny jest za zmysł słuchu i równowagi. Pacjenci, u których błędnik jest uszkodzony, skarżą się często na zawroty głowy i ogólne zaburzenia równowagi.
Zaburzenia błędnikowe mogą przybierać różną postać. Pacjentom często wydaje się, że ich ciało się porusza (choć w rzeczywistości tak nie jest). W szczególności mogą się pojawić:
- wrażenie ruchu liniowego,
- wrażenie wirowania ciała,
- wrażenie wirowania otoczenia.
Skąd biorą się uszkodzenia błędnika?
Uszkodzenia błędnika, w zależności od charakteru schorzenia, mogą mieć różne przyczyny:
- Zespół Meniere’a – choroba polegająca na nadmiernym nagromadzeniu się endolimfy w uchu wewnętrznym, rozwijająca się na skutek degeneracji komórek rzęskowych ślimaka i przedsionka. Wśród objawów zespołu Meniere’a wyróżnia się postępujące pogarszanie się słuchu połączone z zawrotami głowy (którym towarzyszy charakterystyczny szum w uchu). Zespół rozpoznaje się najczęściej u osób między czterdziestym a sześćdziesiątym rokiem życia (choć zdarzają się też przypadki zachorowań u osób w bardzo podeszłym wieku lub bardzo młodych).
- Ostre obustronne uszkodzenie błędnika – wykształca się najczęściej na skutek kontaktu z substancjami toksycznymi (m.in. lekami – a zwłaszcza chininą i antybiotykami z grupy aminoglikozydów, a także alkoholem).
- Ostre jednostronne uszkodzenie błędnika – wśród jego najczęstszych przyczyn wyróżnia się infekcje (bakteryjne lub wirusowe), urazy lub niedokrwienia (niedokrwienie błędnika następuje zazwyczaj na skutek miażdżycy tętnic, których zadaniem jest doprowadzanie krwi do mózgu). Takie uszkodzenie błędnika może się szczególnie wykształcić na skutek powikłania zapalenia ucha środkowego lub zapalenia opon mózgowych.
Uszkodzenia błędnika – diagnostyka i leczenie
Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć problem z zaburzeniami pracy błędnika, koniecznie zgłoś się do laryngologa. W niektórych przypadkach postawienie dokładnej diagnozy będzie wymagało dalszych konsultacji z neurologiem.
Jeśli pacjentowi dokuczają ostre zawroty głowy, leczenie może wymagać bezwzględnego leżenia w łóżku. Konieczna jest także terapia farmakologiczna, obejmująca szczególnie leki łagodzące zawroty głowy (w tym m.in.: preparaty uspokajające – np. diazepam, antycholinergiczne o działaniu ośrodkowym – np. skopolamina i antyhistaminowe). Jeżeli podłożem schorzenia jest infekcja bakteryjna, wskazane jest także wprowadzenie antybiotyków.
W przypadku przewlekłych zawrotów głowy zaleca się wykonywanie specjalnych ćwiczeń (mających na celu wyrównywanie zaburzeń równowagi i przeciwdziałanie im).