Typy otyłości
Na podstawie porównania obwodu talii i bioder można zidentyfikować trzy rodzaje otyłości:
- otyłość androidalną (brzuszną) – typu „jabłko” – z tłuszczem zgromadzonym głównie w okolicach brzucha; to relatywnie najgroźniejszy ze wszystkich rodzajów otyłości; występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet;
- otyłość gynoidalną (pośladkowo – udową) – typu „gruszka” – z tłuszczem w okolicach ud i pośladków; występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn;
- otyłość uogólnioną – charakteryzującą się równomiernym rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej.
Jak już wspomnieliśmy, największe zagrożenie dla zdrowia stanowi otyłość typu androidalnego. Wiąże się z nią największe ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących – takich jak np. nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa czy cukrzyca. Tłuszcz gromadzący się w okolicach brzucha otłuszcza serce i płuca, zmniejszając ich wydolność. Na ten rodzaj otyłości narażeni są głównie mężczyźni (choć spotyka się go czasem także i u kobiet – głównie w okresie menopauzalnym).
Kiedy można stwierdzić otyłość brzuszną?
- U kobiet – gdy obwód talii przekracza 88 cm.
- U mężczyzn – gdy jest on większy niż 102 cm.
Obwód talii jest bardzo ważnym wskaźnikiem otyłości. Nawet, gdy twój współczynnik mieści się w normie (lub tylko nieznacznie ją przekracza), jeśli twoja talia jest zbyt szeroka, powinieneś uznać to za ważny sygnał alarmowy i spalić nadmiar tłuszczu.
Energia – na co ją przeznaczamy?
|
Aktywność |
Procent wydatkowanej energii |
|
Termiczny efekt żywności (TEF – thermic effect of food) |
ok. 10% |
|
Aktywność fizyczna |
15-30% |
|
Spoczynkowa przemiana materii (RMR – resting metabolic rate) |
60-75% |
Analiza powyższej tabeli wskazuje wyraźnie, że najwięcej energii zużywamy w trakcie spoczynkowej przemiany materii, czyli koniecznych do podtrzymania funkcji życiowych procesów fizjologicznych. Procesy te pochłaniają różne ilości energii w zależności od wieku i płci danego człowieka. U kobiet wartość tej energii jest z reguły o 5-10% niższa niż u mężczyzn. Z wiekiem spoczynkowa przemiana materii maleje – średnio o 2-3% w każdej dekadzie życia.
Termiczny efekt żywności to energia pochłaniana podczas „obróbki” pożywienia – trawienia, wchłaniania i metabolizowania składników odżywczych. Co ciekawe, jeśli urozmaicisz smak swojej potrawy ostrą przyprawą – taką jak np. chili czy musztarda – wartość TEF może wzrosnąć nawet o kilka procent.
Przyczyny otyłości – predyspozycje genetyczne
Zdarza się, że niektórzy mają genetycznie uwarunkowaną skłonność do przybierania na wadze i silne predyspozycje do rozwoju otyłości. Jeśli jesteś jedną z takich osób, nie powinieneś się jednak załamywać! Genetyczne predyspozycje do nadwagi i otyłości to swego rodzaju pech, ale nie fatum, które będzie nad tobą ciążyć jak w antycznej tragedii. Jeśli odpowiednio wcześnie zadbasz o zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną, na pewno uda ci się zachować prawidłową masę ciała.